Директивата за НПК на Европската Унија ги усогласува регулативите за справување со нефункционални кредити и ги зајакнува правата на потрошувачите. ЕОС покажува како барањата се имплементираат локално од нејзините национални подружници.
- Директивата создава унифицирана правна рамка на пазарот на ЕУ за нефункционални кредити
- Проширени регулаторни барања плус обврски за информирање и известување
- ЕОС Групацијата координира размена на најдобри практики меѓу своите национални подружници
Понекогаш, нешто што на почетокот изгледа незабележливо може да има далекусежни последици. На крајот на 2021 година, Директивата на ЕУ 2021/2167 за даватели на услуги за кредити и купувачи на кредити стапи во сила во Европа. Во рамките на Европската Унија, таа е наменета да обезбеди хармонизирана рамка за купување и сервисирање на нефункционални кредити (НПК). Во моментов, директивата, општо позната како „Директива за НПК“, е имплементирана во националните закони на мнозинството земји-членки и како резултат на тоа, суштински го менува пазарот.
Според Директивата за НПК, компаниите како ЕОС, кои се експерти за управување со побарувања и сервисираат портфолија на нефункционални кредити, имаат потреба од овластување во соодветната земја – и мора да исполнуваат прецизно дефинирани барања во однос на управувањето, процесите и нивната интеракција со потрошувачите.
ЕОС е синоним за лидерство во индустријата, па така усогласеноста со законските барања и индустриските регулативи се подразбира за ЕОС Групацијата. Компанијата напорно работи на имплементација на одредбите од националните закони кои произлегуваат од Директивата и веќе може да пријави бројни успеси. „Оперативната одговорност за имплементација е кај нашите национални подружници. Но, како Групација, ние ја координираме размената на информации и најдобри практики и сме достапни како главна контакт точка“, вели Фреда Стокфлет, виш потпретседател за корпоративни правни работи. Тоа е добар пример за синергиите кои произлегуваат од интернационалноста на компанијата.
Директивата за НПК на прв поглед
Европска Унија
Директивата на ЕУ 2021/2167 за даватели на услуги за кредити и купувачи на кредити (Директива за НПК) стапи во сила на крајот на декември 2021 година. Таа е наменета да ја поедностави продажбата на нефункционални кредити за банките и да ги усогласи регулативите за купувачите на кредити и давателите на услуги за кредити во цела ЕУ.
Имплементација
Земјите-членки на ЕУ беа обврзани да ја имплементираат директивата во своите национални закони до крајот на 2023 година. Германија го стори тоа преку Германскиот закон за секундарен кредитен пазар (KrZwMG), кој беше објавен во Сојузниот службен весник на 29 декември 2023 година. Мнозинството земји-членки ја имплементираа Директивата подоцна, а неколку не ја имплементираа ни сега, повеќе од 1,5 години по поставениот рок. Во февруари 2025 година, Комисијата на ЕУ одлучи да упати седум земји-членки до Европскиот суд на правдата на Европската Унија поради неимплементирање на Директивата навреме. Заклучно со денес, Шпанија и Португалија се земјите каде што имплементацијата сè уште не е финализирана.
Важност за ЕОС
Во рамките на Директивата за НПК, ЕОС Групацијата дејствува и како купувач на кредити и како давател на услуги за кредити во многу европски земји. Во согласност со директивата, на мнозинството национални подружници на ЕОС им е потребно овластување како давател на услуги за кредити од соодветното надзорно тело и мора да ги исполнат соодветните барања во рамките на својата организација.
Основната идеја зад Директивата за НПК беше да се поддржи намалувањето на високите залихи на нефункционални кредити во билансите на банките во рамките на ЕУ. Претходно, немаше заедничка правна рамка во земјите на ЕУ за справување со НПК. Затоа, целта на директивата е:
- Да се усогласат регулативите за даватели на услуги за кредити и купувачи на кредити низ ЕУ,
- да се поедностави продажбата на НПК, вклучително и преку националните граници, и
- да се зајакнат правата на потрошувачите.
Новите барања кои треба да ги исполнат давателите на услуги за кредити вклучуваат:
- Правила на однесување за фер и транспарентно постапување со должниците
- Обврски за информирање кон должниците
- Управување со ризици и процеси на усогласеност и верификација на механизмите за внатрешна контрола
- Обврски за известување до соодветното национално надзорно тело
За многу компании кои работат во сегментот за управување со побарувања, воспоставувањето и придржувањето кон новите регулативи бараат сеопфатно проширување на структурите и процесите, дополнително известување и дополнителни напори за усогласеност. „ЕОС Групацијата презема проактивен пристап овде: Неколку национални подружници на ЕОС, вклучувајќи ги оние во Германија, Франција, Данска, Грција, Хрватска, Белгија и Чешка, веќе ги добија своите овластувања“, вели Стокфлет (заклучно со: јули 2025 година).
Во други земји како Австрија и Словачка, апликациите се поднесени.
Две национални подружници покажуваат како компаниите на ЕОС ги исполнуваат барањата на Директивата за НПК на локално ниво.

Заштитата на потрошувачите како што е нагласено со директивата е наш врвен приоритет.
Грција
Во Грција, директивата е имплементирана преку Актот 5072/2023 и други одредби кои се во сила од декември 2023 година. Ова реши критични прашања за правното застапување на давателите на услуги за кредити и поедностави различни процеси. Сепак, сè уште имаше значителни предизвици кои требаше да се совладаат.
Сега постојат построги регулаторни барања, на пример, во однос на фер третман на должниците, вклучувајќи јасна комуникација за процесите на наплата на долгови, заштита на нивните права и механизми за приватност на податоците. Давателите на услуги за кредити мора да аплицираат за лиценца и да доставуваат редовни извештаи до Грчката национална банка и Министерството за економски прашања. Исто така, мора да се развијат напредни системи за управување со ризици за да се идентификуваат и ублажат ризиците поврзани со портфолијата на НПК.
ЕОС Грција многу брзо даде резултати: „Ја добивме нашата нова лиценца за давање услуги на крајот на јуни 2024 година и ги ажуриравме нашите онлајн системи како порталот за плаќање за потрошувачите“, вели Ентони Месадос, генерален директор на ЕОС Грција. За таа цел, во согласност со барањата, грчката национална подружница разви персонализиран информативен систем кој им обезбедува на должниците ажурирани информации, на пр. детални записи за доспеани износи, трошоци или применливата каматна стапка.

Многу од новите одредби веќе беа опфатени од ЕОС Групацијата, така што моравме да направиме само неколку промени во нашата компанија.
Данска
Данска ја транспонираше Директивата за НПК во данското законодавство во декември 2023 година. Петер Хегерстранд Јенсен, генерален директор на ЕОС Данска, идентификува и предизвици и можности во новиот закон. „Од една страна, процесот на овластување за лиценца како давател на услуги за кредити претставуваше опсежна и интензивна работна задача.“ Но, вредеше: ЕОС Данска ја доби својата лиценца од данското надзорно тело во јуни 2024 година.
Понатаму, документацијата за процесите на усогласеност и управување вклучуваше многу повеќе документација од порано, иако ЕОС Данска веќе ставаше силен акцент на ова во минатото.
Од друга страна, новите правила отворија и нови можности – бидејќи данските регулативи претходно ги попречуваа банките да продаваат портфолија. „Овие пречки беа отстранети кога се појави директивата. Затоа, во иднина очекуваме уште поголем обем на бизнис“, вели Јенсен.
Веројатно ќе поминат уште неколку месеци додека Директивата за НПК не биде имплементирана во сите земји на ЕУ и пазарот навистина не се хармонизира. На многу места, националните подружници на ЕОС покажаа како директивата може ефикасно да се имплементира.
Дали сакаш да дознаеш повеќе за Директивата за НПК и ЕОС? Слободно контактирај нè!

Lara Flemming
Senior Vice President Corporate Communications & Marketing

Carina Bonde
Corporate Communications & Marketing
Телефон: + 49 173 2979331